اهمیت شاهنامه فردوسی هم‌ردیف اهمیت زبان فارسی است

به گزارش خبرنگار روابط عمومی و سایت دانشگاه خاتم، به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی نشستی با عنوان «نام و خاصیت جادویی آن در شاهنامۀ فردوسی» به همت گروه زبان انگلیسی با همکاری مدیریت امور فرهنگی دانشگاه خاتم روز یکشنبه 28 اردیبهشت ماه در محل سالن آمفی تئاتر این دانشگاه برگزار شد.

دکتر سعید رحیمی؛ استادیار زبان و ادبیات فارسی مرکز زبان‌ها و زبان‌شناسی دانشگاه صنعتی شریف و سخنران این نشست، اهمیت شاهنامه فردوسی را هم ردیف اهمیت زبان فارسی دانست و گفت: مشهور است که به واسطه شاهنامه است که حفظ زبان فارسی ممکن شده است. شاهنامه تنها حماسه طبیعی دنیاست که مردمی که زبانشان فارسی است، بدون نیاز به دانش و تبحر خاصی می‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند.

وی افزود: جریان شاهنامه‌سرایی از سده سوم هجری آغاز شد و فردوسی سرآمد این جریان بود و شاهنامه او هم سرآمد شاهنامه‌ها بود. با رفتن شاهنامه به خانه‌های مردم، به نوعی هویت ایرانی قوام بیشتری یافت. البته اینگونه نیست که فردوسی عداوت و دشمنی با غیرایرانی‌ها و اعراب داشته باشد و اینکه ما می‌بینیم که شاهنامه دستمایه جریان‌های شوونیستی می‌شود، واقعاً ارتباط مشخصی به خود شاهنامه و شخصی فردوسی ندارد و آبشخورهای آن چیزهای دیگری است.

استادیار زبان و ادبیات فارسی مرکز زبان‌ها و زبان‌شناسی دانشگاه صنعتی شریف گفت: شاهنامه تنها یک رزمنامه نیست بلکه دریای بی‌انتهایی است از متنی غنایی و آنچه هم فردوسی را از دیگر ناظمان شاهنامه متمایز می‌کند، این است که او برای رفع تکلیف شاهنامه را نسروده است. شاهنامه فردوسی تنها شامل داستان‌های شاهنامه نیست بخش عمده و ارزشمند این اثر، هنر فردوسی در به نظم کشیدن داستان است.

دکتر رحیمی همچنین درباره شخصیت‌های شاهنامه اضافه کرد: وقتی به پهلوانان شاهنامه رجوع می‌کنیم، می‌بینیم که آنها همه جا مایل نیستند که نامشان را آشکار کنند؛ به عنوان مثال در داستان رستم و سهراب. نام‌ها به نوعی با اسطوره‌ها درآمیخته‌اند و گویی نام پهلوانان جزئی از جسم آنهاست که اگر آشکار شود، در معرض خطر دشمن قرار می‌گیرند. وجه دیگر نام در اسطوره‌های پهلوانی شاهنامه، نشان دادن قدرت دارنده آن نام است. البته این رویکرد در همه پهلوانان شاهنامه یکسان نیست و بعضاً دیده می‌شود که پهلوانی ابایی برای آشکار کردن نامش ندارد.

استادیار زبان و ادبیات فارسی مرکز زبان‌ها و زبان‌شناسی دانشگاه صنعتی شریف این نشست را با روایت داستان فَرود از شخصیت‌های شاهنامه و خواندن ابیات مربوط به او، خاتمه داد.