تربیت چیزی جز گرفتار کردن کودکان با پرسش‌های بنیادین نیست

به گزارش خبرنگار روابط عمومی و سایت دانشگاه خاتم، نشست گفتگو و پرسشگری با موضوع معرفی مجموعه داستان‌های «پُرسندو» و آموزش فلسفه به کودکان، صبح روز پنجشنبه 20 اردیبهشت ماه 1402 با حضور دکتر یحیی قائدی، دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارزمی و نویسنده داستان‌های «پرسندو» در محل سالن کنفرانس امام رضا (ع) در دانشگاه خاتم برگزار ‌شد.

مجموعه داستان‌های «پُرسندو» با هدف تقویت قوه پرسشگری و تفکر در کودکان نوشته شده است. «پُرسندو» یک شخصیت بامزه و پرسشگر است که بیشتر پرسش‌های بنیادین می‌پرسد؛ پرسش‌هایی درباره هویت خود، زندگی، چرایی وجود هستی. این مجموعه قوه تفکر و پرسشگری کودک را تقویت و به او کمک می‌کند در آینده تفکری انتقادی و سازنده داشته باشد.

در ابتدای این نشست، دکتر آناهیتا خدابخشی کولایی؛ دانشیار گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه خاتم که مدیریت جلسه را بر عهده داشت، ضمن اراپه معرفی مختصری از مجموعه داستان‌های «پُرسندو» و نویسنده آن که سخنران مدعو جلسه امروز بود، در نکاتی به بیان اهمیت موضوع گفتگوی پرسشگرانه پرداخت.

سپس دکتر یحیی قائدی دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی یکی از داستان‌های مجموعه «پُرسندو» با عنوان «روباه در جاده» را خواند و بحث پیرامون مهمترین موضوعات مطرح شده در اثر در قالب یک پنل آزاد همراه با مشارکت حاضرین در جلسه، ادامه یافت.

این متخصص در حوزه فلسفه برای کودکان در ادامه به اهمیت درگیر کردن ذهن کودکان با پرسش‌های بنیادین و هستی‌شناسانه و لزوم پرهیز از آموزش صِرف معلومات، پرداخت و گفت: به عقیده من تربیت یعنی گرفتار کردن کودک با یک پرسش بنیادین و معلم یعنی کسی که توانایی انجام این کار را دارد و مدرسه هم یعنی فضایی که امکان و بستر شکل‌گیری این مسئله را برای کودکان فراهم می‌کند.

همچنین در بخش پرسش و پاسخ این نشست، دکتر کولایی به طرح سوالاتی از نویسنده مجموعه داستان‌های فلسفی «پُرسندو» پرداخت و از جمله این پرسش را از دکتر قائدی مطرح کرد که: کاراکتر «پُرسندو» چقدر بازتاباننده شخصیت خود شما (قائدی) است؟ نویسنده کتاب‌های «پُرسندو» در پاسخ گفت: تا جایی که یادم می‌آید، من از دوران ابتدایی به معلمان و مدرسه و نظام آموزشی نقد داشته‌ام و همیشه فکر می‌کردم ممکن است ایراد از من باشد. مثلا برایم سوال بود که درس‌های مدرسه به چه کار من می‌آید و می‌خواستم درس علوم به کارم بیاید ولی اینگونه نبود و مثلا به من در درک این مسئله که ابرهای بالای سرم چیست، کمکی نمی‌کند.

وی ادامه داد: البته این را هم بگویم که سوالاتی را که در ذهنم داشتم، نمی‌پرسیدم و در واقع ترس داشتم از طرح پرسش‌هایم. علی ای حال، این پرسش‌ها به همین شکل ادامه یافت. واقعیت این است که اگر شخصیتی مانند «پُرسندو» اینقدر سوال می‌پرسد، آیا این ارتباطی با شخصیت خود من در کودکی داشته یا نه، نمی‌دانم اما این را خوب می‌دانم که هر کدام از ما هر زمان که به گذشته برمی‌گردیم و به آن فکر می‌کنیم، در واقع آن را از نو می‌سازیم. شاید اینها فکت‌هایی از زندگی من باشند که در این کتاب‌ها بازتفسیر و بازتولید شده‌اند.

قائدی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه شخصیت «پُرسندو» چه تفاوتی با شخصیت‌های دیگر آثار ادبی در ادبیات ایران دارد؟، گفت: این تفاوت ابتدا از نظر نام وجود دارد؛ من دنبال نامی بودم که ایرانی و فارسی و در ضمن شیرازی هم باشد و «پُرسندو» که ریشه آن از پرسش گرفته شده، این ویژگی‌ها را داشت. پرسندو یک کودک نیست بلکه نوعِ انسانی است که از جایی که نمی‌داند کجاست، به جایی که باز هم نمی‌داند کجاست، پرتاب شده است.

در بخش پایانی این نشست، دکتر قائدی یکی دیگر از داستان‌های «پُرسندو» را برای حاضران خواند و به معرفی بیشتر این مجموعه پرداخت و جلسه با گرفتن عکس یادگاری با حضار پایان یافت.