دانش و فناوری مهندسی کامپیوتر به بررسی یا تحلیل و ارزیابی فرایندها و سامانه‌های دریافت، نگهداری، پردازش و استخراج اطلاعات در همه ابعاد و طراحی سیستمهای کارا می‌پردازد. بخش نرم‌افزار آن به طراحی و تولید ابزارهای مهم نرمافزاری و نیز طراحی، تحلیل و پیاده‌سازی الگوریتم‌ها و سیستمهای نرمافزاری مناسب معطوف است. در رشته تحصیلی مهندسی کامپیوتر دانشجویان به طراحی، توسعه و بهینه‌سازی سیستمهای کامپیوتری و نرم‌افزارها می‌پردازند. این رشته شامل مباحثی مانند برنامه‌نویسی، طراحی سخت‌افزار کامپیوتر، شبکه‌های کامپیوتری، سیستمهای عامل و هوش مصنوعی است. دانشجویان در این رشته مهارت‌های تحلیل، طراحی و اجرای سیستمهای کامپیوتری را به دست می‌آورند و می‌توانند در صنایع مختلفی مانند فناوری اطلاعات، ارتباطات، رباتیک و اینترنت اشیا فعالیت کنند.
تاریخچه
گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم، در مهرماه سال 1393 با سه گرایش کارشناسی ارشد مهندسی نرم‌افزار، معماری سیستمهای کامپیوتری و مهندسی فناوری اطلاعات (گرایش سیستمهای مدیریت اطلاعات) آغاز به کار کرد. سپس در سال 1394 گرایش هوش مصنوعی و رباتیکز، در سال 1399 گرایش علوم داده، و در سال 1401 گرایش رایانش امن نیز به جمع گرایش‌های موجود در گروه مهندسی کامپیوتر اضافه شد. همچنین گروه مهندسی کامپیوتر از سال 1401 در مقطع کارشناسی مهندسی کامپیوتر اقدام به پذیرش دانشجو کرده است.
در حال حاضر رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم در مقاطع کارشناسی ارشد (در پنج گرایش) و کارشناسی مهندسی کامپیوتر از طریق کنکور سراسری دانشجو می‌پذیرد. دانشجویان این گروه در موضوعات مختلف مرتبط با هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبکه و مدیریت IT مشغول به تحصیل هستند. گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم در حال حاضر 5 عضو هیات علمی تمام وقت و 10 عضو هیات علمی مدعو دارد.
دانشجویان گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم از طریق آزمون سراسری ورودی دانشگاه‌ها در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد پذیرفته می‌شوند. تاکنون از میان پذیرفته شدگان در گروه مهندسی کامپیوتر بیش از 200 نفر موفق به اتمام دوره تحصیل شده‌اند و در حال حاضر 170 دانشجوی در حال تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و کارشناسی هستند.
اهداف کلان گروه
- با توجه به حضور دانشگاه خاتم در گروه مالی پاسارگاد در کنار شرکت‌های برتر فعال در حوزه‌ی ICT کشور از جمله بانک پاساگاد، شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ)، شرکت نرمافزاری داتیس آرین قشم (داتین) و شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد، گروه مهندسی کامپیوتر وظیفه تامین سرمایه‌ی انسانی کارآمد و متخصص برای گروه مالی پاسارگاد را برای خود قائل است. بر این اساس، گروه یادشده از مهر 1401 اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی مهندسی کامپیوتر و در مقطع کارشناسی ارشد گرایش رایانش امن کرده است. بر این اساس، دانشجویان دارای رتبه‌‌های برتر کنکور ۱۴۰۲ ( تا رتبه ۳۰۰۰) با لحاظ شرط معدل ۱۸ در دوران تحصیل، برای رشته مهندسی کامپیوتر در دانشگاه خاتم، می‌توانند از بورسیه تحصیلی فناپ استفاده کنند. با کلیک بر روی بورسیه تحصیلی دانشگاه خاتم می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره آن کسب کنید.
- کارآفرینی دانش بنیان و استفاده از فناوری های نو برای افزایش کیفیت زندگی بشر و تبدیل زمین به جایی بهتر برای زندگی از اهداف گروه مهندسی کامپیوتر می باشد. بر این اساس در سال 1401 گروه مهندسی کامپیوتر به نمایندگی از دانشگاه خاتم اقدام به تاسیس مرکز نوآوری و کارآفرینی خاتم کرد. این مرکز این مركز متشکل از گروه‌های نوآور و هسته‌های اولیه نوبنیادهاست، با همکاری گروه‌های آموزشی دانشگاه، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، متخصصین ذی‌ربط، صاحب‌نظران حوزه خدمات کسبوکار و شرکت‌های زیست‌بوم (اکوسیستم) نوآوری گروه مالی پاسارگاد خواهد بود.
بیشترین افزایش در ثبت مالکیت معنوی بین سال های 1895 و 2020 در فناوری های مختلف (گزارش WIPO 2022)
ماموریت اصلی مرکز ارایه خدمات تخصصی موردنیاز به کسب‌و‌کارهای نوبنیاد در جهت ایجاد، رشد، توسعه، توانمندسازی، نظارت بر روند رشد و توسعه، بروز رسانی، تبدیل و اجرایی شدن ایده و طرح‌های نوآورانه به کسبوکار و تسریع رشد کسب وکارهای نوبنیاد است. همچنین این مرکز خدمات شتابدهی را در چارچوب برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت (حداکثر سه سال) به صاحبان ایده‌های نوآور و کارآفرینان ارائه می‌نماید تا از این طریق به فرآیند تبدیل ایده به محصول، کارآفرینی مبتنی بر دانش و شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان سودده کمک نماید.
مخاطبین این مرکز را دانشگاهی ان (دانشجویان، دانش‌آموختگان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها)، نخبگان، مخترعین و مبتکرین، سرمایه‌گذاران، شرکت‌های خصوصی، واحدهای تحقیق و توسعه شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف به ویژه گروه مالی پاسارگاد که دارای طرح یا ایده جدید دانش‌محور می‌باشند، تشکیل می‌دهند.
- با توجه به گسترش فضای مجازی و اهمیت آموزش های مبتنی بر واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی، ماموریت تمرکز پژوهشی روی راه اندازی دانشگاه در فضای مشابه «متاورس» در میان تمام دانشگاه‌های کشور به دانشگاه خاتم واگذار شده است. گروه مهندسی کامپیوتر در راستای انجام این ماموریت در حال راه اندازی آزمایشگاه واقعیت دیجیتال دانشگاه است.
گرایش‌های رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم
رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دارای گرایش‌های زیر می‌باشد:
- مهندسی کامپیوتر (کارشناسی)
- نرم‌افزار (کارشناسی ارشد)
- معماری سیستمهای کامپیوتری (کارشناسی ارشد)
- علوم داده (کارشناسی ارشد)
- هوش مصنوعی و رباتیکز (کارشناسی ارشد)
- رایانش امن (کارشناسی ارشد)
در ادامه با گرایش‌های رشته مهندسی کامپیوتر در دانشگاه خاتم بیشتر آشنا شوید.
در حال حاضر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم در پنج گرایش کارشناسی ارشد مهندسی نرم‌افزار، کارشناسی ارشد معماری سیستمهای کامپیوتری، کارشناسی ارشد هوش مصنوعی و رباتیکز، علوم داده، کارشناسی ارشد رایانش امن و کارشناسی مهندسی کامپیوتر از طریق آزمون سراسری ورودی دانشگاه‌ها دانشجو می‌پذیرد. بسیاری از محاسبات و پردازش‌ها می‌توانند در محیط‌های عملیاتی توسط کامپیوتر به صورت خودکار انجام و باعث افزایش سرعت، دقت و تکرارپذیری شوند. تحولات و روند رشد علم و فناوری و طراحی سخت‌افزار، این امکان را به وجود آورده است که با استفاده از دانش و فناوری روز و قابل دسترس، اقدام به طراحی معماری‌ها و سیستمهای کامپیوتری پیشرفته‌ای کنیم که نیازهای مختلف صنایع را رفع کند و مولد علم و فناوری‌های نوین نیز باشد. رشته مهندسی کامپیوتر در حوزه‌های مختلفی فعالیت می‌کند. برخی از این حوزه‌ها عبارتند از:
گرایش توسعه نرم‌افزار
- توسعه نرم‌افزار: در این حوزه، مهندسان کامپیوتر به طراحی، توسعه و تست نرم‌افزارهای مختلف می‌پردازند. این شامل توسعه برنامه‌های کاربردی، وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و سیستمهای مدیریت پایگاه داده است. نرم‌افزارها در زندگی انسان در بسیاری از حوزه‌ها و کاربردها استفاده می‌شوند. برخی از نمونه‌های کاربردی نرم‌افزار در زندگی انسان عبارتند از:
- نرم‌افزارهای مدیریت: از جمله نرم‌افزارهای مدیریت پروژه، مدیریت وظایف، مدیریت زمان و مدیریت منابع که به افراد کمک می‌کنند تا بهتر و بهینه‌تر برنامه‌ریزی و مدیریت کنند.
- نرم‌افزارهای آموزشی: از طریق نرم‌افزارهای آموزشی می‌توان مهارت‌ها و دانش‌های مختلف را به صورت تعاملی و آسان تر به افراد منتقل کرد.
- نرم‌افزارهای سلامتی: برنامه‌ها و نرم‌افزارهای سلامتی که به افراد کمک می‌کنند تا سلامتی خود را پیگیری کنند، تمرینات و رژیم غذایی مناسب داشته باشند و به طور کلی به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کنند.
- نرم‌افزارهای مالی: برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مالی که به افراد کمک می‌کنند تا مدیریت مالی خود را بهتر انجام دهند، بودجه‌بندی کنند و معاملات مالی را پیگیری کنند.
- نرم‌افزارهای ارتباطی: از جمله نرم‌افزارهای پیام‌رسان، نرم‌افزارهای تماس تصویری و نرم‌افزارهای شبکه‌های اجتماعی که به افراد امکان برقراری ارتباط با دیگران را فراهم می‌کنند.
این تنها چند نمونه از کاربردهای نرم‌افزار در زندگی انسان هستند و در واقع نرم‌افزارها در بسیاری از جوانب زندگی ما حضور دارند.
گرایش سخت‌افزار کامپیوتر
- سخت‌افزار کامپیوتر: در این حوزه، مهندسان کامپیوتر به طراحی و توسعه قطعات سخت‌افزاری کامپیوتر مانند مدارهای مجتمع، پردازنده‌ها و سیستمهای تعبیه شده می‌پردازند.
گرایش شبکه‌های کامپیوتری
- شبکه‌های کامپیوتری: در این حوزه، مهندسان کامپیوتر به طراحی، نصب و پشتیبانی از شبکه‌های کامپیوتری می‌پردازند. آنها مسئولیت ایجاد ارتباطات بین دستگاه‌ها و انتقال داده‌ها را بر عهده دارند. شبکه‌های کامپیوتری در صنایع مختلف و در زمینه‌های متنوعی کاربرد دارند. برخی از کاربردهای شبکه‌های کامپیوتری عبارتند از:
- ارتباطات و انتقال داده: شبکه‌های کامپیوتری برای ارسال و دریافت اطلاعات و داده‌ها بین دستگاه‌ها و کامپیوترها استفاده می‌شوند. این شبکه‌ها می‌توانند در ارتباطات داخلی سازمانی، ارتباطات بین شعب یک شرکت، ارتباطات بین کشورها و حتی ارتباطات اینترنتی استفاده شوند.
- اشتراک منابع: شبکه‌های کامپیوتری به کاربران امکان اشتراک منابع مانند پرینتر، فایل‌ها، پایگاه داده‌ها و سرویس‌های دیگر را می‌دهند. این امکان باعث بهبود هماهنگی و کارآیی در سازمان‌ها و گروه‌های کاری می‌شود.
- اینترنت و ارتباطات آنلاین: شبکه‌های کامپیوتری اساس اینترنت را تشکیل می‌دهند و به کاربران امکان ارتباط آنلاین، مرور وب، ارسال و دریافت ایمیل و استفاده از خدمات آنلاین را می‌دهند.
- ارتباطات صوتی و تصویری: شبکه‌های کامپیوتری برای ارتباطات صوتی و تصویری مانند تماس‌های تلفنی، ویدئو کنفرانس استفاده می‌شوند.
این ها تنها چند نمونه از کاربردهای شبکه‌های کامپیوتری هستند و در واقع این شبکه‌ها تقریباً در همه زمینه‌های فعالیت از صنعتی تا خدماتی و حتی خانگی کاربرد دارند.
گرایش هوش مصنوعی
- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: در این حوزه، مهندسان کامپیوتر به طراحی و توسعه الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می‌پردازند. این شامل تشخیص الگو، پردازش زبان طبیعی، تصویر و صدا، رباتیک و سیستمهای خودران است. هوش مصنوعی (AI) در حال حاضر در بسیاری از زمینه‌ها و صنایع مختلف کاربرد دارد. برخی از کاربردهای هوش مصنوعی عبارتند از:
- صنعت: هوش مصنوعی در صنعت بهبود عملکرد و بهینه‌سازی فرآیندها، پیش‌بینی تعمیر و نگهداری تجهیزات، بهبود کنترل کیفیت و بهره‌وری، و اتوماسیون فرآیندهای تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سلامتی: در حوزه سلامتی، هوش مصنوعی می‌تواند در تشخیص بیماری‌ها، پیش‌بینی و تشخیص سریع بیماری‌ها، طراحی دارو، پشتیبانی درمانی و مدیریت سیستمهای بهداشتی مورد استفاده قرار بگیرد.
- خودرو و حمل و نقل: هوش مصنوعی در خودروهای خودران، سیستمهای هوشمند رانندگی، بهینه‌سازی مسیرها، پیش‌بینی ترافیک و مدیریت ترافیک استفاده می‌شود.
- خدمات مالی: هوش مصنوعی در صنعت مالی برای تحلیل داده‌های مالی، پیش‌بینی بازار، مدیریت ریسک سرمایه گذاری، تشخیص تقلب و بهبود خدمات مشتریان استفاده می‌شود.
- رباتیک: هوش مصنوعی در رباتیک برای کنترل ربات‌ها، تشخیص و پردازش تصاویر، تعامل انسان و ربات و بهبود عملکرد ربات‌ها استفاده می‌شود.
- هوشمندسازی خانه: هوش مصنوعی در هوشمندسازی خانه برای کنترل خودکار سیستمهای نورپردازی، گرمایش و سرمایش، امنیت و سیستمهای خانه هوشمند استفاده می‌شود.
- بازی‌های رایانه‌ای: هوش مصنوعی در بازی‌های رایانه‌ای برای ساختن شخصیت‌های هوشمند، تصمیم‌گیری هوشمند و تعامل بازیکن با بازی استفاده می‌شود.
این ها فقط چند نمونه از کاربردهای هوش مصنوعی هستند و در واقع هوش مصنوعی تقریباً در هر صنعت و زمینه‌ای قابل استفاده است.
گرایش امنیت سایبری
- امنیت سایبری: امنیت سایری به معنای حفاظت از اطلاعات شخصی، محرمانگی، اموال و سیستمهای مختلف در برابر تهدیدات و نفوذهای ممکن است. این امر از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا تخلفات امنیتی می‌توانند منجر به سرقت هویت، سوء استفاده از اطلاعات شخصی، خسارت مالی و حتی تهدیدات فیزیکی شود. بنابراین، حفظ امنیت سایری در فضای دیجیتال و جامعه به منظور حفاظت از افراد و سازمان‌ها از این تهدیدات بسیار حائز اهمیت است. امنیت سایبری در دنیای امروز در بسیاری از زمینه‌ها و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از کاربردهای امنیت سایبری عبارتند از:
- حفاظت از اطلاعات شخصی: امنیت سایبری به ما کمک می‌کند تا اطلاعات شخصی مانند شماره تماس، آدرس، اطلاعات بانکی و سایر اطلاعات حساس را در برابر دسترسی غیرمجاز و سرقت هویت محافظت کنیم.
- حفاظت از سازمان‌ها و شرکت‌ها: امنیت سایبری برای سازمان‌ها و شرکت‌ها بسیار حائز اهمیت است. آنها باید از حملات سایبری مانند نفوذهای هکرها، برنامه‌های ضدحفاظتی و سرقت اطلاعات محافظت کنند.
- حفاظت از زیرساخت‌های بحرانی: امنیت سایبری در زمینه‌هایی مانند شبکه‌های برق، شبکه‌های حمل و نقل، سیستمهای آب و فاضلاب و سایر زیرساخت‌های بحرانی بسیار حائز اهمیت است. حملات سایبری به این زیرساخت‌ها می‌توانند عواقب جدی و حتی خطرناکی داشته باشند.
- حفاظت از امنیت اینترنت اشیا (IoT): با رشد روزافزون اینترنت اشیا، امنیت سایبری در این زمینه نیز بسیار مهم است. امنیت دستگاه‌های هوشمند مانند دوربین‌های مداربسته، سیستمهای خانه هوشمند و دستگاه‌های پزشکی بسیار حائز اهمیت است.
- حفاظت از امنیت شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات آنلاین: امنیت سایبری به ما کمک می‌کند تا در شبکه‌های اجتماعی و در ارتباطات آنلاین خود از تهدیداتی مانند تهدیدات فیشینگ، تروجان‌ها و نفوذهای سایبری محافظت کنیم.
این فقط چند نمونه از کاربردهای امنیت سایبری هستند و اهمیت آن در دنیای مدرن بسیار گسترده است.
اطلاعاتی از فارغ‌التحصیلان
از میان پذیرفته شدگان در گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم، تاکنون بیش از 200 نفر موفق به اتمام دوره تحصیلی شده‌اند. بیش از 12 درصد از فارغ التحصیلان این گروه در حال حاضر دانشجوی مقطع دکتری در دانشگاه‌های داخل و خارج کشور هستند. همچنین بیش از 25 درصد از دانش‌آموختگان دوره‌های کارشناسی ارشد این گروه در شرکت‌های گروه مالی پاسارگاد و بیش از 63 درصد در شرکت‌های خارج از گروه مالی پاسارگاد مشغول به کار شده‌اند. نرخ بیکاری در میان فارغ‌التحصیلان گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه خاتم نزدیک به صفر درصد است.